(HNM Hà Nội) - Từ một nữ sinh bị tàu hỏa cán đứt hai chân và trở thành người khuyết tật, chị đã đứng lên vượt qua bóng tối của số phận để đem ánh sáng tri thức cho hàng ngàn người khiếm thị trên mọi miền đất nước. 16 năm lăn lộn đem chữ cho người khiếm, điều hạnh phúc nhất của chị không phải là những tấm bằng khen, hay những lần được vinh danh trước ánh đèn sân khấu, mà là sự truyền tri thức từ trái tim người khuyết tật cho người khuyết tật, là sẻ chia vơi bớt nỗi đau của hàng ngàn đứa trẻ khiếm thị bằng trái tim nhân ái, mà chính chị là người mẹ, người chị tinh thần. Chị là Nguyễn Hướng Dương, Giám đốc Quĩ từ thiện Sách nói cho người khiếm thị TP Hồ Chí Minh.
Cổ tích
Tập tễnh trên đôi chân giả, giang rộng vòng tay ôm thắm thiết các em học sinh khiếm thị như con của mình, đó là ấn tượng đầu tiên tôi gặp chị Nguyễn Hướng Dương trong chương trình "Thắp sáng niềm tin cùng biển đảo quê hương" cho 600 học sinh khiếm thị tổ chức tại Vũng Tàu. Trong niềm vui của người 17 năm làm cô giáo dạy học bằng sách nói cho hàng ngàn đứa trẻ khiếm thị, chị không nói về những thành tích của bản thân, mà lại kể về những ngày đau khổ nhất của cuộc đời: "Trời cướp mất của tôi đôi chân, nhưng cho tôi nghị lực sống. Từ khi tôi đứng trên đôi chân giả, tôi chưa bao giờ nghĩ mình sẽ đầu hàng số phận. Chính khát vọng sống của các em hỏng mắt đã tiếp cho tôi sức mạnh để sống và cống hiến", Dương quả quyết.Tai nạn xảy ra năm 1996. Đó là một buổi sáng, khi Dương rời khỏi nhà đi học. Cũng như mọi lần, cô vượt qua đường tàu phía sau nhà đến học thêm nhà thầy giáo. Khi bước chân lên thanh tà vẹt giữa đường ray, bất ngờ cô trượt chân ngã. Hai chân cô lọt kẹt vào thanh tà vẹt không rút lên được. Khi nghe tiếng còi tàu hú sát mang tai, cô chỉ kịp rướn người trườn qua khỏi đường sắt. "Cả đoàn tàu lao tới nghiến nát toàn bộ hai chân tôi, máu chảy lai láng trên đường ray. Khi đoàn tàu chạy qua, mọi người xúm lại hô hoán có người bị tàu cán đứt hai chân. Một người bế tôi lên ra khỏi đường ray và đặt xuống vệ cỏ, đắp chiếu chờ người thân đến nhận xác. Lúc đó ai cũng nghĩ tôi đã chết. Bỗng một người mở chiếu ra, thấy mắt tôi còn mở, chớp chớp, họ la lên tôi còn sống rồi đưa tôi đi bệnh viện. Dương kể lại. Gạt nước mắt trước nỗi đau, bố mẹ Dương đã quyết tâm chạy chữa cho đứa con gái duy nhất với tinh thần "còn nước còn tát". Ông bà không hi vọng con gái sẽ trở lại bình thường, nhưng phải sống, dù đó là chút hi vọng mong manh. Thương cô nữ sinh hiền hậu chăm làm, bạn bè, thầy cô, họ hàng tự nguyện giúp đỡ tiền để Dương phẫu thuật.Bừng tỉnh lại sau hơn 10 ngày hôn mê, Dương chỉ muốn chết khi biết đôi chân mình không còn nữa: "Lúc đó tôi rất bi quan, chán nản. Mình sẽ sống thế nào đây khi không có chân. Tôi nhìn phía trước, tương lai của mình là què quặt, bóng tối. Tôi liên tưởng đến mình phải nằm một chỗ trông đợi. Bảy lần phẫu thuật cắt ghép là bảy lần tôi chết đi sống lại. Nói thật với anh, lúc đó tôi không còn nghị lực sống. Mọi niềm tin đã tắt nguội", Dương chia sẻ. 
Điều khiến Dương bừng tỉnh và vượt qua cái chết là nhờ sự động viên của một bệnh nhân bị cụt hai tay nằm chung phòng bệnh. Khi biết Dương tuyệt vọng trong nỗi đau, người bệnh nhân kia đã giơ hai cánh tay cụt gần tận nách bảo: "Cô không còn chân nhưng còn tay. Cô còn hạnh phúc hơn tôi, còn tự bưng bát cơm mà ăn, tự chăm sóc cho mình. Như tôi đây không còn tay, đến rửa mặt cũng nhờ người khác. Nhưng tôi vẫn sống vui. Người không tay cũng có niềm vui riêng của nó". "Lúc đó tôi bừng tỉnh. Tôi khóc và nghĩ về tương lai. Chính hai cánh tay cụt đến nách của chú nằm trong bệnh viện đã thay đổi suy nghĩ và cuộc đời tôi. Tôi đứng dậy từ đấy".
Cả thế giới bừng lên từ bóng tối
Trở về sau bảy lần phẫu thuật và gần 3 năm gắn với bệnh viện, cô nữ sinh Nguyễn Hướng Dương ngày nào đẹp đẽ duyên dáng giờ là người tật nguyền ngồi trên xe lăn. Mặc dù sống được đã là kỳ diệu, song cô không khỏi mặc cảm khi đôi chân không còn. Ngày nối ngày, Dương làm bạn với xe lăn. Những cuốn truyện ngắn, cổ tích xếp đầy nơi ngủ nhưng cũng chỉ làm vơi bớt niềm đau chứ không xóa nhòa được sự mặc cảm.
"Mỗi lần nhìn đôi chân cụt, tôi chỉ muốn tự tử. Nhưng nghĩ lại, mình vẫn còn may mắn hơn những người tật nguyền khác. Còn bưng được bát cơm, tự lo cho mình. Phải làm việc gì để quên đau đớn và có ích cho đời, không thể là gánh nặng của ba mẹ. Tôi đã xin ba mẹ đến trường mù để tìm sự sẻ chia, cảm thông.
Nhìn thấy những đứa trẻ khiếm thị, tôi đã khóc. Không hiểu sao lúc đó tôi cảm thấy mình không phải bị cụt chân. Tôi cảm thấy yêu những đứa trẻ khiếm thị rất mãnh liệt", Dương chia sẻ. Ngay buổi đầu tiên đến Trường phổ thông đặc biệt Nguyễn Đình Chiểu TP Hồ Chí Minh, Hướng Dương đã bắt nhịp cùng với những học sinh khiếm thị. Chị hiểu các em đang cảm nhận thế giới xung quanh qua bóng tối của thị giác. Các em đang khát khao tri thức, dù thế giới của các em hạn hữu bởi bóng tối bủa vây. Dưới ghế đá của trường, lần đầu tiên Dương đọc truyện cổ tích cho các em nghe. Hơn chục học sinh lặng im chăm chú cảm nhận. "Có đứa đã yêu cầu tôi đọc nữa. Tôi đã kể chuyện tôi bị tàu nghiến đứt hai chân. Nhiều đứa đã khóc vì xúc động", Dương kể lại. Trở về từ trường Nguyễn Đình Chiểu, điều day dứt nhất trong lòng khiến Dương nhiều đêm mất ngủ, đó là những đứa trẻ mù không biết chữ ngơ ngác khi nghe chị kể chuyện cổ tích. Phải làm gì đây để giúp các em vượt qua bóng tối của cuộc đời? Một tia sáng lóe lên trong đầu: đó là gieo tri thức cho học sinh khiếm thị.
Những cuốn chuyện cổ tích giúp cô vơi đau đớn trong những ngày phẫu thuật giờ đây được "bóc tách" ra từng mẩu truyện ngắn "có đầu có cuối". Phương tiện là chiếc đài cũ của gia đình, Dương bắt đầu đọc, thâu băng. Những cuốn "sách nói" đầu tiên "ra lò" với những tiêu đề "Trái tim cho em", "Thế giới sắc màu", "Một ngày trong bóng tối" được chị đem đến trao tận tay cho Ban giám hiệu Trường phổ thông đặc biệt Nguyễn Đình Chiểu, rồi sau đó được in sao chuyển miễn phí đến các trường mù ở các tỉnh miền Đông Nam bộ.
Hướng Dương chia sẻ: "Những ngày đầu tiên gặp không ít khó khăn. Do đọc nhiều, gắng sức nên giọng khàn đặc. Những ngày thời tiết thay đổi, mỏm xương cụt đau điếng nhưng vẫn cố gắng làm. Song thu xong mỗi một băng với 10 mẩu chuyện, tôi lòng cảm thấy nhẹ nhõm. Cứ nghĩ đến những đứa trẻ khiếm thị, là tôilại thấy mình phải cố gắng".
- Điều gì khiến chị gắn bó với các em?
- Đơn giản thôi, đó là tình yêu thương. Là người tật nguyền, tôi cảm nhận được hạnh phúc khi được người khác san sẻ tình thương cho mình. Tôi muốn đem tình thương ấy cho các em. Tôi giúp các em vượt qua bóng tối là cũng chính giúp cuộc đời mình. Thắp lửa yêu thương từ trái tim mình.
Trong chương trình "Thắp sáng niềm tin cùng biển đảo quê hương" tổ chức tại khách sạn Here balats, TP Vũng Tàu, 600 em học sinh đến từ 4 tỉnh, thành là 600 mảnh đời, hoàn cảnh khác nhau, nhưng có một điểm chung là em nào cũng cảm nhận, cũng đã được nghe giọng chị Hướng Dương kể chuyện. Không bất ngờ về những cử chỉ thân mật của "cô giáo sách nói" ôm những đứa trẻ khiếm thị, mà bất ngờ về nhận xét của các em dành cho Dương.
Tập tễnh trên đôi chân nhựa, Dương đến từng bàn choàng tay trên vai các em. "Chào các em, các em biết ai không?". Chỉ cần hỏi vậy, những đứa trẻ mù đã đồng thanh nói "Chị Hướng Dương". Đứa này bảo "Em nghe chị đọc truyện hay lắm", đứa kia nói "Giọng chị rất ấm". Một học sinh khác thưa: "Cô ơi, ngày nào em cũng nghe cô nói. Cô đã giúp em nhìn thấy ánh sáng cuộc đời". Chị Dương rơi nước mắt. Chị khóc không phải lần đầu tiên chị nghe những lời nói ấy, mà chị cảm nhận được tình yêu các em dành cho chị.
Công việc hàng ngày của "cô giáo sách nói" bắt đầu từ 8 giờ sáng đến tận đêm khuya. Sau thời gian kiểm tra Email lúc đầu giờ làm việc sáng xem có Mạnh Thường Quân hay doanh nhân nào tài trợ cho thư viện sách nói, Dương tập tễnh đến thư viện sưu tầm những truyện hay, có tính giáo dục cao rồi biên tập lại hoàn chỉnh. Trong căn phòng thu chật hẹp ở số 5 Đinh Tiên Hoàng, quận 1, TP Hồ Chí Minh, Dương hóa thân thành cô Tấm trong truyện "Tấm Cám", thành Mỵ Châu trong chuyện tình Trọng Thủy Mỵ Châu, thành nhân vật trong "Anh hùng xạ điêu"… "Mỗi lần thu âm là một lần truyền lửa cho các em về nghị lực sống. Tôi muốn thắp trong tim mỗi em một ánh sáng niềm tin từ trái tim tôi", Dương chia sẻ từ đáy lòng.
Đôi mắt dẫn đường
Nước mắt khóc cho những ngày đau khổ bây giờ không còn nữa, mà thay vào đó là khóc cho những niềm vui và hạnh phúc vô bờ. Nhưng mỗi lần nhắc đến chuyện "đường tàu nghiến nát chân em", Dương không khỏi bùi ngùi cho số phận của mình: "Lúc bị tàu nghiến nát hai chân, rồi qua 7 lần mổ phẫu thuật, tôi nghĩ tương lai đã hết. Phải sống thế nào đây khi không có chân. Nhưng cuối cùng tôi đã nhận ra một điều, đôi mắt sẽ dẫn đường cho đôi chân giả. Nghị lực sống cũng bắt đầu từ đấy".
Khi hỏi về "thâm niên" của thư viện sách nói, chị Dương cho biết: "Thư viện sách nói chính thức hoạt động được 12 năm, phát hành miễn phí ở 54 tỉnh, thành trên toàn quốc với 1.300 đầu sách bằng chất liệu băng MP3, băng cassete. Số người mù trên một triệu người ở mọi lứa tuổi, trẻ em, học sinh, sinh viên và người cao tuổi. Hiện tại chúng tôi đang phát hành trên hai mạng lưới. Sách nói đóng gói chuyển theo đường bưu điện và sách nói điện tử online. Hiện có 25 tình nguyện viên đến làm việc, thu âm, chuyển sách đi các tỉnh, thành mỗi ngày". Hỏi chuyện tình yêu, chị Dương vui cười: "Lúc 25 tuổi bị tai nạn, tôi cũng có người yêu. Còn bây giờ, tình yêu lớn nhất của tôi là sách nói, điểm tựa vững chắc nhất là niềm tin, sự sống của những người mù".
Chị Dương cho chúng tôi xem đôi chân giả bằng nhựa. "Tuy không đi lại bình thường như các anh, nhưng việc gì tôi cũng có thể làm được, nấu ăn, thể dục, lau nhà, thậm chí tập Aerobic, hoặc khiêu vũ. Tôi mãi là đóa hướng dương của những trẻ em mù", Dương tự hào hãnh diện.
Mai Thắng
Nguồn: cstc.cand.com.vn